Zapadliska i inne szkody pogórnicze w lesie. Film edukacyjny o gospodarce leśnej

W poprzednich odcinkach opowiadaliśmy między innymi jak Lasy Państwowe radzą sobie z przywracaniem zieleni na terenach pogorzelisk. Ale pożar jest tylko jednym z zagrożeń jakie występują na terenach leśnych. W Polsce, szczególnie na obszarze Górnego Śląska, wciąż czynnie działa wiele kopalni. Chociaż eksploatacja górnicza prowadzona jest kilkaset metrów pod ziemią, to ma ogromny wpływ na to, co znajduje się na powierzchni. Widocznymi skutkami działalności górniczej na terenach leśnych są różnego rodzaju zapadliska czy zalewiska.
Duża część wydobycia prowadzona jest pod terenem, na którym znajduje się las. Kopalnie, wydobycie pod lasami prowadzą w systemie „na zawał”. Dlatego szkody górnicze są tam niezwykle widoczne, a przykładami są m.in. deformacja terenu, zalewiska, a nawet obniżenia terenu czy zapadliska na dużą skalę.

Czasami uszkodzenia powodują wyłączenie części terenów leśnych z użytkowania, ponieważ stają się realnym zagrożeniem dla człowieka.

Pracownicy Lasów Państwowych starają się prowadzić przede wszystkim prace zapobiegawcze. Zabezpieczają teren narażony na szkody górnicze na przykład przez tworzenie rowów lub instalacji odbierających nadmiar wody. Z eksploatacją górniczą wiąże się także konieczność przedwczesnego wyrębu czy wycinki uszkodzonego drzewostanu. Poeksploatacyjne zalewiska czy obniżenia terenu widoczne są m. in. w nadleśnictwach Katowice, Rybnik czy Kobiór.

Leśnicy, jeżeli jest to możliwe, starają się wykorzystać takie zapadliska na korzyść natury. Jeśli szkoda leży w interesie m.in. ochrony roślin i dzikich zwierząt lub ich siedlisk, niweluje się negatywne skutki, na przykład zamieniając zalewisko w zbiornik retencyjny. Wszystko zależy od rodzaju szkody. Pracownicy lasów dobrze wiedzą, że czasami warto jest wykorzystać wady terenu na swoją korzyść.

Zdarza się, że Lasy Państwowe rekultywują tereny pokopalniane, na których znajdują się wyrobiska i uszkodzenia podłoża, np. po wydobyciu kruszywa. Żeby przywrócić do życia glebę, Leśnicy sadzą na takich terenach sadzonki mikoryzowane, czyli takie którym zaszczepiono grzyb symbiotyczny. Dzięki temu zabiegowi drzewka mają większą szansę na zdrowy rozwój. Właśnie w wyniku takich działań zalesienie w Polsce wciąż rośnie.

Materiał powstał przy współpracy z Lasami Państwowymi.