7-godzinny dzień pracy i dodatkowy urlop dla rodziców? Petycja w sejmie

Do Sejmu wpłynęła petycja obywatelska zawierająca propozycje istotnych zmian w kodeksie pracy. Ich głównym celem – jak wskazują autorzy – jest poprawa sytuacji demograficznej kraju poprzez stworzenie bardziej przyjaznych warunków do zakładania rodzin.

Historycznie najniższy poziom dzietności

Tłem dla proponowanych zmian są niepokojące dane demograficzne. Jak wynika z najnowszych statystyk portalu Birth Gauge, w pierwszym półroczu 2025 r. liczba urodzeń w Polsce spadła o ok. 11 tysięcy w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Współczynnik dzietności (TFR) został oszacowany na poziomie 1,04 – to najniższy wynik w historii III RP. Podobne dane podał również Główny Urząd Statystyczny – w pierwszych sześciu miesiącach roku zarejestrowano ok. 115,5 tys. urodzeń, czyli ponad 10 tys. mniej niż rok wcześniej.

Jak podkreślają autorzy petycji, wskaźnik ten jest na tyle niski, że nie zapewnia zastępowalności pokoleń. Wskazują przy tym na liczne przyczyny: trudne warunki mieszkaniowe młodych osób, obawy dotyczące opieki prenatalnej i zdrowia, a także niepewność zatrudnienia i trudności w godzeniu pracy zawodowej z wychowywaniem dzieci.

Proponowane zmiany w kodeksie pracy

W odpowiedzi na powyższe problemy petycja zakłada wprowadzenie szeregu nowych rozwiązań, które miałyby zachęcić młode osoby do posiadania dzieci oraz ułatwić im funkcjonowanie na rynku pracy.

Najważniejsze postulaty obejmują:

• 7-godzinny dzień pracy dla rodziców dzieci do 13. roku życia – przy zachowaniu pięciodniowego tygodnia pracy. Rozwiązanie to nie dotyczyłoby jednak systemów pracy o charakterze szczególnym, m.in. pracy weekendowej czy pracy w ruchu ciągłym.

• Dodatkowe 3 dni urlopu na każde dziecko (maksymalnie 9 dni w roku), finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a nie przez pracodawcę. Szczegóły finansowania i procedura rozliczenia miałyby zostać określone w rozporządzeniu ministra właściwego ds. pracy.

• Wzmocnienie ochrony kobiet w ciąży oraz po porodzie, m.in. poprzez wydłużenie okresu, w którym nie można wypowiedzieć umowy o pracę – aż do trzech miesięcy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.

• Rozszerzenie katalogu zakazu dyskryminacji – wprost wskazując, że niedopuszczalna jest dyskryminacja ze względu na posiadanie dzieci.

• Wsparcie dla tworzenia przyzakładowych żłobków i przedszkoli, które miałyby ułatwiać rodzicom powrót na rynek pracy.

Czy zmiany są realne?

Propozycje zawarte w petycji mogą mieć znaczący wpływ na rynek pracy – zarówno z perspektywy pracowników, jak i pracodawców. Ich autorzy podkreślają jednak, że koszty zmian powinno ponieść państwo jako inwestycję w przyszłość demograficzną kraju. Czy rozwiązania te zostaną wprowadzone już od przyszłego roku? O tym zdecydują dalsze prace parlamentarne.