Przedawnienie długu – co trzeba o nim wiedzieć?

Zgodnie z zasadami polskiego prawa każdy dług ulega przedawnieniu – zazwyczaj ma to miejsce po 6, a w niektórych sytuacjach po upływie 3 lat. Jest to informacja ważna przede wszystkim dla wierzycieli, ponieważ w przypadku braku działań windykacyjnych nie będzie można odzyskać pieniędzy. Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat!

Przedawnienie długu – podstawa prawna

Przedawnienie długu – nadzieja dłużników i zmora wierzycieli – ma solidne podstawy prawne. Art. 117 kodeksu cywilnego wskazuje, że każde roszczenie pieniężne z czasem traci ważność. W art. 118 tego samego dokumentu możesz przeczytać o dwóch terminach:

6 lat – zdecydowana większość długów przedawnia się po tym czasie;
3 lata – krótszy czas dotyczy świadczeń okresowych lub tych, które wynikają z prowadzenia działalności gospodarczej.

W praktyce oznacza to, że po 6 lub 3 latach przedawniają się długi, o które wierzyciel się nie upominał, co jest sytuacją dość rzadką. Może się to zdarzyć również wtedy, gdy nieskuteczne działania windykacyjne zostaną przerwane i od ostatniej próby mediacji upłynie okres 6 lub 3 lat.

Kiedy długi się przedawniają? Jak to obliczyć?

Skoro już wiesz, że dług przedawnia się po 3 lub 6 latach, dowiedz się też, jak policzyć bieg terminów. Wyobraź sobie, że Twój kontrahent nie uregulował płatności na fakturze z datą 17.12.2023 r. Od następnego dnia kalendarzowego – w tym przypadku 18.12.2023 r. – możesz zacząć liczyć bieg terminu do przedawnienia długu. Musisz pamiętać, że przedawnienie nie następuje po upływie równych 3 lub 6 lat, lecz ostatniego dnia roku kalendarzowego. We wspomnianym przypadku będzie to więc 31.12.2026 r. lub 31.12.2033 r.

Obliczenia te mają raczej charakter teoretyczny, ponieważ każda mediacja, jaką podejmujesz ze swoim dłużnikiem, przerywa bieg terminów i data przedawnienia liczy się od nowego, ustalonego wspólnie terminu spłaty.

Czy można odzyskać swoje pieniądze mimo przedawnienia długu?

Zdarzają się jednak sytuacje, w których dochodzi do przedawnienia długu. Nie oznacza to jednak, że bezpowrotnie utraciłeś szansę na odzyskanie swoich pieniędzy. Gdy sprawa trafiła do sądu, który wydał polecenie zapłaty z klauzulą wykonalności, możesz zwrócić się o pomoc do komornika. Urzędnik może egzekwować wszystkie długi, nawet te przedawnione. Dłużnicy będą oczywiście powoływać się na przedawnienie długu, jednak w tym przypadku egzekucja komornicza zostanie przerwana dopiero wtedy, gdy sąd uchyli tytuł wykonawczy w sprawie przeciwegzekucyjnej.

Dłużnik może dobrowolnie spłacić swoje zobowiązanie mimo przedawnienia długu. Wynika to jedynie z jego poczucia przyzwoitości, bo prawo tego nie wymaga.

Jak nie dopuścić do przedawnienia długu?

Jeśli nie chcesz dopuścić do przedawnienia zobowiązań, przede wszystkim postaw na aktywne działania windykacyjne już na poziomie niezapłaconych faktur. Podejmuj wszystkie możliwe kroki w ramach tzw. windykacji polubownej – pisz, dzwoń, wysyłaj listy, spróbuj umówić się na spotkanie z dłużnikiem. Możesz robić to osobiście lub zlecić te działania firmie windykacyjnej.

Gdy windykacja polubowna nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wyślij dłużnikowi przedsądowe wezwanie do zapłaty, a gdy to nie poskutkuje, skieruj sprawę do sądu. Gdy Twój dłużnik otrzyma wezwanie do zapłaty opatrzone klauzulą wykonalności, będziesz mógł skorzystać z pomocy komornika, nawet jeśli z jakiegoś powodu dług się przedawni.