Reklama

Rodowód Ligi Obrony Kraju (cz. 1)

AWAP
19/10/2014 14:58

28 listopada 2014 r. minie już 96. rocznica powstania Polskiego Białego Krzyża i Towarzystwa Przyjaciół Żoł­nierza Polskiego – organizacji, które dały w 1944 roku początek powstania ogólnopolskiego stowarzyszenia pod nazwą Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza, następnie w 1950 r. Ligi Przyja­ciół Żołnierza, a w 1962 r. Ligi Obrony Kraju.


O wolną i niepodległą Polskę, o wyzwolenie naszego kraju spod zaborów walczył nie tylko Żołnierz Polski, w tej walce uczestniczyło prawie całe społeczeństwo udzielając pomocy walczącym, internowanym, więzionym, rannym, potrze­bującym pomocy materialnej. Organizowano się w różne związki i stowarzyszenia na rzecz doraźnych celów, ale też myślano o przyszłości, o budowaniu zrębów społeczeństwa demokratycznego i o sposobach wspierania Wojska Polskiego w czasie pokoju.

Jednym z istotnych problemów społecznych tamtego okresu było zorganizowanie powra­cającym z frontu polskim żołnierzom warunków do zamieszkania i pracy, zaś dla ich rodzin pomocy i wsparcia. Poczucie solidarności i wdzięczności bohaterom walk o niepodległość inspirowała środowisko przede wszystkim lubelskich społeczników do podejmowania różnorodnych działań. 28 listopada 1918 roku na terenie Lublina powołano Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza Pol­skiego, którego zadaniem była pomoc byłym legionistom w odnalezieniu się w nowej, powo­jennej rzeczywistości.

W 1919 roku Towarzystwo dołączyło do powstałego z inicjatywy Ignacego i Heleny Paderewskich Polskiego Białego Krzyża, który jako związek społecznych organizacji i komitetów wyznaczał cele oraz koordynował działania pomocowe na rzecz Wojska Polskiego na terenie całego kraju.

Liga Obrony Kraju, jako prawna spadkobierczyni idei, celów i zadań realizowanych przez wspomniane organizacje, od szeregu dziesięcioleci stara się, na miarę potrzeb i możliwości, kontynuować tradycje rozpoczęte przez poprzedników i stale pielęgnuje pamięć o chwale polskiego oręża.

Fragmenty wypowiedzi p. Jerzego Gryzy na temat powsta­nia i działalności Polskiego Białego Krzyża:
„Polski Biały Krzyż – właśnie pod tą nazwą 2 lutego 1918 roku, podczas zebrania Komitetów Obywatelskich w Nowym Jorku, na wniosek Ignacego Paderewskiego powołano Komitet Organizacyjny, na czele którego stanęła żona naszego wielkiego pianisty, Helena Paderewska.

Celem działalności PBK miało być – niesienie pomocy oraz sprawowanie opieki nad żołnie­rzami służącymi w Armii Polskiej gen. i. Hallera we Francji oraz polskimi jeńcami wojennymi z armii niemieckiej i austro-węgierskiej.

Prężna działalność organizacji skutecznie wychodziła naprzeciw bieżącym potrzebom. Pomoc odnosiła się zarówno do żołnierzy przebywających w obozach, jak i na polu walki, czyli polegała na opiekowaniu się rannymi i rozdawaniu darów przesyłanych przez rodziny i znajo­mych. Oprócz niesienia pomocy sanitarnej członkinie PBK zajmowały się również rozdzielaniem listów i paczek przesyłanych z USA dla polskich żołnie­rzy. Działania PBK miały również na celu szerzenie oświaty oraz propagowa­nie polskiego dorobku kul­turalnego (walka z analfa­betyzmem, propagowanie i rozpowszechnianie czytel­nictwa książek, czasopism, prasy).

W Polsce, już w stycz­niu 1919 roku, wolontariu­sze PBK zaczęli samorzutnie organizować pierwsze koła i nieformalne struktury. Dzia­łalność PBK uzyskała wspar­cie rządu i resortu spraw wojskowych. PBK podjął się roli koordynatora tych sto­warzyszeń i organizacji, które posiadały zbieżny cel działania, i które uznały koordynującą rolę PBK. Formuła Polskiego Białego Krzyża była następująca: Jest to Liga, czyli „związek związków” jednoczących wszystkie instytu­cje i organizacje społeczne niosące pomoc polskim żołnierzom, wdowom i sierotom po nich.

PBK organizował szpitale polowe, punkty sanitarne, żywieniowe – gospody, kantyny, noc­legownie, świetlice odpoczynkowe dla przemieszczających się żołnierzy.

W latach 1924, 1929 i 1936 następowały kolejne zmiany zapisów statutowych PBK dosto­sowujące działalność białokrzyską do aktualnych potrzeb wojska: „celem Stowarzyszenia jest opieka nad ofiarami wojny, pomoc w pracy kulturalno-oświatowej dla żołnierza podczas pokoju oraz pomoc materialna żołnierzowi podczas wojny”. PBK organizuje:

nauczanie wśród żołnierzy, organizuje i prowadzi czytelnie i biblioteki żołnierskie, zakłada i prowadzi Domy Żołnierza, świetlice, gospody itp., dokształca pracowników oświatowych dla potrzeb wojska, organizuje wycieczki turystyczno-krajoznawcze dla wojska i ich rodzin, za pomocą wydawnictw, żywego słowa i pieśni szerzy propagandę wśród społeczeń­stwa na rzecz wojska i oświaty w wojsku, organizuje pomoc materialną dla żołnierzy (upominki świąteczne).

W okresie prac organizacyjnych przed wybuchem II wojny światowej PBK powołał do życia Koła Przyjaciół Oddziałów Obrony Kraju oraz Koła Przyjaciół Obrony Narodowej.
Polski Biały Krzyż wniósł ogromny wkład w pomoc sanitarną, opiekuńczą i oświatowo-wychowawczą dla Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej i miał nieoceniony wpływ na oblicze Żołnierza Polskiego w społeczeństwie polskim.

Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 28 listopada 1946 roku rozwiązała stowarzyszenie Polski Biały Krzyż, a jego mienie prze­kazano TPŻ.

Fragmenty wypowiedzi p. Stanisława Dąbrowskiego o historii powstania TPŻP:
„Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza Polskiego” powstało w Lublinie 28 listopada 1918 roku. We wrześniu 1918 roku spośród działaczy WNL, Ligi Kobiet i Towarzystwa Opieki nad Rodzinami Legionistów, a także spośród działaczy Komitetu Opieki nad Legionistami – Inwalidami, Komitetu Opieki nad Superarbitrowanymi Legionistami, Komitetu Opieki nad Internowanymi w Szczypiornie, na Węgrzech i w Bolechowie, powołano komitet organizacyjny Towarzystwa, a mianowicie Towarzystwa Opieki nad Żołnierzem Polskim. Nazwa Towarzystwa już 28 listopada 1918 roku została zmieniona i brzmiała: Towarzy­stwo Przyjaciół Żołnierza Polskiego.
Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza jako organizacja ogólnopolska powstało w lipcu 1944 roku na mocy decyzji Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego gen. broni Michała Roli-Żymierskiego z wniosku siedleckiego Koła TPŻP. Generał podpisał projekt statutu TPŻP z drobną poprawką, a mianowicie skreślając z nazwy stowarzyszenia słowo: „Polskiego”.

Na I Krajowej Konferencji Towarzystw i Kół Przyjaciół Żołnierza, która odbyła się 30 lipca 1945 roku w Warszawie przyjęto zgodnie z decyzją Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego gen. broni Michała Roli-Żymierskiego wspólną dla organizacji TPŻP i TPŻ nazwę „Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza”.
Organizacje, które poprzedzały dzisiejszą Ligę Obrony Kraju i daty ich powstania:
Polski Biały Krzyż – rok 1918,
Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza Polskiego – rok 1918,
Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza – rok 1944,
Liga Przyjaciół Żołnierza – rok 1950,
i Liga Obrony Kraju – rok 1962.

ZM LOK Jaworzno

Aplikacja jaw.pl

Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś koniecznie zainstaluj naszą aplikację, która dostępna jest na telefony z systemem Android i iOS.


Aplikacja na Androida Aplikacja na IOS

Obserwuj nas na Obserwuje nas na Google NewsGoogle News

Chcesz być na bieżąco z wieściami z naszego portalu? Obserwuj nas na Google News!

Reklama

Komentarze opinie

Podziel się swoją opinią

Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.


Reklama

Wideo jaw.pl




Reklama
Wróć do