Miliony na utrzymanie roweru miejskiego. Miejski system niszą wandale

Jaworznicki Rower Miejski miał być jednym z filarów zrównoważonego transportu w mieście. Po trzech latach od wprowadzenia tego systemu okazuje się, że nie jest w stanie się samofinansować. Pochłania coraz większe pieniądze z budżetu miasta, a do tego zmaga się z ogromną skalą dewastacji. Na ostatniej sesji Rady Miejskiej przegłosowano podwyżki opłat za użytkowanie miejskich rowerów.

Zmiany wejdą w życie od stycznia 2026 roku. Przede wszystkim skrócony zostanie czas darmowego użytkowania roweru w ramach jednorazowej taryfy z 20 do 10 minut. Po przekroczeniu limitu naliczana będzie opłata w wysokości 10 groszy za każdą rozpoczęta minute.

Zdrożeją również 90-minutowe abonamenty dzienne:

• abonament miesięczny - 50 zł (obecnie 30 zł)
• abonament roczny - 250 zł (obecnie 150 zł)
• abonament miesięczny w ramach umowy partnerskiej - 20 zł (obecnie 15 zł)

Podwyżki nie obejmą posiadaczy Jaworznickiej Karty Mieszkańca:

• abonament miesięczny - 25 zł
• abonament roczny - 125 zł

Zmieni się też koszt przekroczenia czasu abonamentowego. Po wyjeżdżeniu 90 minut dziennie użytkownicy standardowi zapłacą 10 groszy za minutę (dotychczas 5 gr). Posiadacze J-tki nadal będą płacić 5 groszy za minutę.

Wzrośnie również opłata inicjalna przy rejestracji – z 10 do 20 zł, a także koszt najmu długoterminowego roweru. Przy umowie na co najmniej 12 miesięcy miesięczny koszt wzrośnie z 50 zł do 75 zł.

Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej, która odbyła się w czwartek, 27 listopada dokładne dane za okres trzech lat, od kiedy wprowadzono Jaworznicki Rower Miejski, przedstawił Artur Kondratowicz. Javelo nigdy nie był i nie będzie systemem samobilansującym się – powiedział na sesji.

Przez ostatnie trzy lata funkcjonowania systemu zapłaciło 1,4 mln zł, a kolejne trzy lata mają kosztować 2,6 mln zł. Do tego, jak poinformował Artur Kondratowicz, miasto ze swojego budżetu do końca października dopłaciło do systemu ponad milion złotych.

System Jaworznickiego Roweru Miejskiego składa się z 221 rowerów – w tym 171 na najem długoterminowy i 50 rowerów na wypożyczenie jednorazowe.

Miasto zauważyło jednak, aż 2/3 rowerów długoterminowych w ciągu trzech lat nie przejechało nawet 1 000 km. Obecnie wszystkie 171 rowerów jest wypożyczonych, a lista oczekujących rośnie.

Choć radni i władze miasta podkreślają, że mieszkańcy chętnie z miejskich rowerów korzystają, to jednak nie wszyscy w sposób przyzwoity.

Do dewastacji dochodzi bardzo często, a niektóre sytuacje są dość absurdalne, np. skakanie na rowerze ze schodów.

Skala zniszczeń jest naprawdę duża. Tylko w 2024 roku operator wymienił ponad 26 000 części w zaledwie 50 rowerach krótkoterminowych.

Szczególnie zła sytuacja była w dzielnicy Jeleń. Z tego powodu miasto zdecydowało się zamknąć stację rowerową w tej dzielnicy i przenieść ją w rejon CKZiU.

Podczas sesji podkreślono także, ze wielu mieszkańców porusza się za darmo, w ramach bezpłatnego czasu 20 minut. Jaka wynika z przedstawionych danych, 92% procent wypożyczeń w podstawowej jednorazowej taryfie odbywa się w ramach bezpłatnej taryfy, co stanowi 71% wszystkich wypożyczeń.

Jednocześnie miastu bardzo trudno jest pociągną do odpowiedzialności sprawców dewastacji. Operator posiada jedynie ograniczone dane osobowe użytkowników (zgodnie z RODO). Aby udowodnić komuś zniszczenia, Artur Kondradowicz podkreśla, ze trzeba tą osobę złapać na gorącym uczynku, np. poprzez nagranie z monitoringu. Porocedury z ustaleniem użytkownika są żmudne i nie zawszę się udają.