Jaworzno dla elektryków: branże, w których uprawnienia SEP dają przewagę

Jaworzno od lat kojarzy się z energetyką, kopalniami i przemysłem ciężkim. Jednocześnie to miasto, w którym dobry elektryk z aktualnymi uprawnieniami SEP naprawdę nie narzeka na brak zleceń i ofert pracy. Uprawnienia SEP (szczególnie G1 na stanowisku E) potwierdzają, że możesz legalnie zajmować się obsługą, konserwacją, montażem, remontami oraz pracami kontrolno-pomiarowymi przy urządzeniach i instalacjach elektrycznych. Zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i w zakładach przemysłowych. Dlatego, jeśli dopiero startujesz w zawodzie albo chcesz wrócić do elektryki, powinieneś sięgnąć po uprawnienia SEP, które dziś możesz zrobić nawet podczas szkolenia online.

Z jednej strony w Jaworznie działa potężny oddział Elektrowni Jaworzno - to tak naprawdę dwa duże zakłady (Elektrownia II i Elektrownia III) o łącznej mocy ponad 1,5 GW, z rozbudowaną infrastrukturą bloków, rozdzielni, systemów zabezpieczeń i układów sterowania. Z drugiej strony miasto jest w samym środku transformacji: mówi się o przyszłości górnictwa i energetyki, rozwijają się nowe źródła ciepła, na terenach pokopalnianych i poprzemysłowych powstają instalacje OZE, a Jaworznicki Obszar Gospodarczy - strefa przemysłowa o powierzchni ponad 325 ha - przyciąga kolejnych inwestorów produkcyjnych i logistycznych. W tle tego wszystkiego wciąż ktoś musi projektować, montować, serwisować i modernizować całą elektryczną tkankę miasta.

Ten tekst jest właśnie po to, żeby pokazać Ci, w jakich konkretnie branżach w Jaworznie elektrycy z uprawnieniami SEP mają realną przewagę nad konkurencją. Po kolei przejdziemy przez energetykę i ciepłownictwo, duże zakłady przemysłowe i automatykę, budownictwo mieszkaniowe oraz szybko rosnący segment fotowoltaiki i modernizacji energetycznych. Dzięki temu łatwiej zdecydujesz, w którą stronę pójść - czy celować w pracę pod kominami elektrowni, w nowoczesne hale produkcyjne, czy może w lokalne firmy instalatorskie i rynek OZE.

Jeśli gdzieś w Polsce zawód elektryka kojarzy się automatycznie z dużą energetyką, to właśnie w Jaworznie. Na terenie miasta działa oddział Elektrowni Jaworzno należący do TAURON Wytwarzanie, o osiągalnej mocy elektrycznej ponad 1,5 GW i mocy cieplnej blisko 400 MWt. To jeden z kluczowych punktów systemu elektroenergetycznego w kraju, a jednocześnie główne źródło ciepła dla miasta - szczególnie ważna jest tu Elektrownia II, która pracuje jako elektrociepłownia (prąd i ciepło).

Dla elektryka z uprawnieniami SEP G1 to oznacza jedno: na terenie elektrowni i powiązanych spółek ciepłowniczych non stop coś się dzieje. Mamy tu wysokie i średnie napięcia, rozdzielnie, stacje transformatorowe, automatykę zabezpieczeniową, systemy sterowania blokiem energetycznym i całą infrastrukturę pomocniczą. Utrzymanie takiego molocha wymaga ludzi z kwalifikacjami do eksploatacji (E) i dozoru (D), którzy mogą legalnie wykonywać prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach elektroenergetycznych. Bez aktualnych uprawnień SEP wiele stanowisk - od elektromontera po dyżurnego ruchu - jest po prostu niedostępnych.

Co więcej, Jaworzno intensywnie wchodzi w etap transformacji ciepłownictwa. TAURON ogłosił budowę nowego, nowoczesnego źródła ciepła dla miasta, wpisującego się w dekarbonizację i odchodzenie od tradycyjnych bloków węglowych. Tego typu inwestycje to kolejne pola dla elektryków: od montażu rozdzielni i układów AKPiA, przez uruchomienia, aż po późniejszy serwis i modernizacje. Równolegle Spółka Ciepłowniczo-Energetyczna oraz TAURON Ciepło rozwijają i modernizują sieć ciepłowniczą, węzły i stacje, które również wymagają regularnych przeglądów i napraw instalacji elektrycznych.

W praktyce oznacza to, że w Jaworznie elektryk z uprawnieniami SEP ma przed sobą pełne spektrum możliwości: praca w elektrowni, w firmach serwisujących urządzenia energetyczne, w ekipach utrzymania ruchu ciepłowni czy w zespołach modernizujących węzły cieplne i przepompownie. To naturalne środowisko dla kogoś, kto dobrze czuje się w dużych instalacjach, przemysłowym klimacie i pracy tam, gdzie kręci się naprawdę duża moc.

Poza energetyką Jaworzno stawia mocno na rozwój przemysłu nowej generacji. Sercem tej strategii jest Jaworznicki Obszar Gospodarczy - strefa przemysłowa o powierzchni ponad 300–325 ha, położona w sąsiedztwie Elektrowni Jaworzno III. To tutaj mają lokować się firmy z branży elektromobilności, technologii wodorowych i motoryzacji. Sztandarowym przykładem jest planowana fabryka polskich samochodów elektrycznych IZERA spółki ElectroMobility Poland.

Tego typu zakłady to już nie tylko „klasyczna” elektryka, ale w dużej mierze automatyka, robotyka i zaawansowane linie produkcyjne. Na halach produkcyjnych i w parkach maszynowych pojawiają się roboty spawalnicze, transportery, zautomatyzowane magazyny, stanowiska testowe i laboratoria jakości. Nad tym wszystkim ktoś musi czuwać - i tutaj właśnie wchodzą w grę elektrycy z uprawnieniami SEP, często łączący kompetencje elektryka, automatyka i mechatronika. Dla wielu pracodawców w ogłoszeniach minimalnym biletem wstępu jest ważne świadectwo kwalifikacyjne G1 do 1 kV lub powyżej.

Co istotne, miasto zabiega również o innych inwestorów przemysłowych. W 2024 roku mówiło się m.in. o inwestorze z branży produkcji przewodów i kabli, który ma ulokować zakład w JOG - a tam instalacje elektryczne są kluczowe dosłownie na każdym etapie funkcjonowania firmy. To oznacza w praktyce zapotrzebowanie na: elektryków utrzymania ruchu, specjalistów od przeglądów maszyn, techników AKPiA, serwisantów urządzeń produkcyjnych oraz osoby odpowiedzialne za nadzór i pomiary. Bez aktualnych uprawnień SEP nie tylko nie ruszysz z wieloma pracami, ale też nie zostaniesz wpisany do stosownej dokumentacji jako osoba uprawniona.

Dla elektryka z Jaworzna taka mapa przemysłu oznacza prosty wybór: albo iść w kierunku dużej energetyki, albo postawić na przemysł wysokich technologii i automatykę. W obu przypadkach uprawnienia SEP są wspólnym mianownikiem - dokumentem, który pokazuje pracodawcy, że możesz legalnie dotykać instalacji i urządzeń, za które firma odpowiada przed UDT, PIP i ubezpieczycielem.

Nie każdy elektryk musi od razu celować w elektrownię czy fabrykę samochodów elektrycznych. Jaworzno to także normalne miasto, w którym powstają nowe osiedla, modernizuje się stare kamienice, remontuje domy jednorodzinne i lokale usługowe. Za każdą nową klatką schodową, garażem podziemnym, lokalem usługowym na parterze czy domem szeregowym stoi firma wykonawcza, która potrzebuje ekip z ważnymi uprawnieniami SEP - szczególnie G1 w zakresie eksploatacji i dozoru instalacji niskiego napięcia.

Po pierwsze, są to klasyczne instalacje wewnętrzne: rozdzielnice, obwody gniazd i oświetlenia, zasilanie wind, wentylacji, systemów przeciwpożarowych i domofonów. Po drugie, coraz częściej dochodzą do tego rozwiązania smart: sterowanie roletami, inteligentne oświetlenie, systemy alarmowe, monitoring czy zdalne zarządzanie energią. Ktoś musi to zaprojektować, wykonać, a potem podpisać się pod protokołami pomiarowymi - i właśnie tutaj wymagane są aktualne uprawnienia SEP, którymi możesz się wylegitymować przed inwestorem, deweloperem czy nadzorem budowlanym.

Z drugiej strony Jaworzno rozwija infrastrukturę miejską: oświetlenie uliczne, węzły ciepłownicze w budynkach, modernizację węzłów i sieci. To również ogromny rynek dla mniejszych firm instalacyjnych i serwisowych. SCE Jaworzno i TAURON Ciepło obsługują dziesiątki kilometrów sieci ciepłowniczej i setki węzłów, które znajdują się właśnie w budynkach mieszkalnych i obiektach użyteczności publicznej. Przy każdym remoncie czy wymianie infrastruktury pojawia się zapotrzebowanie na elektryków, którzy potrafią pracować zarówno według projektu, jak i na żywym organizmie budynku, w uzgodnieniu z zarządcą nieruchomości.

Dla wielu osób to właśnie ten segment jest idealnym startem po zdobyciu uprawnień SEP. Pozwala szybko wejść w rynek, złapać praktykę, zbudować bazę klientów i w razie potrzeby stopniowo schodzić z budów do bardziej wyspecjalizowanych zleceń (np. modernizacji instalacji w kamienicach, montażu ładowarek do aut elektrycznych czy systemów monitoringu).

W ostatnich latach Jaworzno zaczęło być kojarzone nie tylko z blokiem węglowym 910 MW, ale też z odnawialnymi źródłami energii. Na terenach dawnej Elektrowni Jaworzno I TAURON zbudował farmę fotowoltaiczną o mocy ok. 5 MWp, która ma produkować ponad 5 tys. MWh energii rocznie i zasilać ponad 2 tys. gospodarstw domowych. Co ciekawe, w osiągalnej mocy Elektrowni Jaworzno ujęto już także część z odnawialnych źródeł – ok. 49 MWe pochodzi z OZE.

To symboliczny, ale bardzo konkretny sygnał: nawet „stojące węglem” Jaworzno będzie coraz mocniej przechodzić na zieloną stronę mocy. Wraz z tym rośnie zapotrzebowanie na elektryków, którzy potrafią nie tylko podłączyć klasyczną rozdzielnicę, lecz także sprawnie poruszać się po schematach farm fotowoltaicznych, falowników, magazynów energii czy instalacji hybrydowych (PV + pompy ciepła). W praktyce, niezależnie czy mówimy o farmie 5 MW, czy o instalacji 10 kW na dachu domu jednorodzinnego, do wielu prac eksploatacyjnych i pomiarowych wymagane są aktualne uprawnienia SEP.

Równolegle rozwija się rynek fotowoltaiki dla domów i firm. W 2025 roku wciąż można korzystać z programów dofinansowań takich jak Mój Prąd 6.0, które pozwalają pokryć nawet do 50% kosztów kwalifikowanych - w niektórych przypadkach do 28 tys. zł na instalację PV. To przekłada się na wysyp zleceń dla lokalnych firm montujących instalacje fotowoltaiczne w Jaworznie i okolicy. A każdy taki montaż to prace na dachu, w rozdzielnicy, przy liczniku, konfiguracja falownika, zabezpieczenia AC/DC, pomiary - czyli komplet czynności, przy których uprawnienia SEP G1 są po prostu standardem.

Na końcu warto dodać jeszcze jeden obszar: modernizacje energetyczne budynków. Wymiana starych źródeł ciepła, montaż pomp ciepła, doposażenie budynków w automatykę pogodową, systemy zarządzania energią czy ładowarki do samochodów elektrycznych. To wszystko dzieje się już teraz i będzie przyspieszać wraz z polityką klimatyczną Unii Europejskiej oraz rosnącymi cenami energii. Jaworzno, jako miasto w transformacji, będzie jednym z naturalnych poligonów dla takich działań. A elektrycy z ważnymi uprawnieniami SEP będą potrzebni na każdym etapie: od audytu i projektu, przez montaż, aż po późniejszy serwis i przeglądy.