Pustułka pęcherzykowata

Rok 2022 jest między innymi Rokiem Botaniki. Mija bowiem 100 lat od założenia Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Będąc jego członkiem, pozwolę sobie w tym roku przybliżyć więcej gatunków takich naszych sąsiadów. Proponując pewną odmianę, zwrócę uwagę na grzyby, chociaż w tym wypadku niektórzy widzowie mogą mieć pewne wątpliwości.
W dziewięćdziesiątym szóstym epizodzie poznamy pustułkę pęcherzykowatą – Hypogymnia physodes z rodziny tarczownicowatych – Parmeliaceae. Na tle charakterystycznych okazów porastających pień brzozy nad Pacwowymi Stawami w Chełmie Śląskim wspomnę, że kiedyś ona i podobne jej organizmy zaliczano do porostów. Teraz są to grzyby zlichenizowane. Stanowią efekt udanego współżycia niektórych grzybów oraz glonów. Powszechnie uważa się, że jest to przykład symbiozy. Tutaj jest ona niejako podwójna, ponieważ drzewo, na którym osiedlają się te organizmy, także ma z tego sporą korzyść.

Teraz przenosimy się do lasu położonego na północ od cmentarza w Wilkoszynie. Na tym tle proszę posłuchać kilku uwag. Tutaj ten gatunek nader licznie występuje na pniach i gałęziach modrzewia. Nie gardzi również posuszem, czyli martwym drewnem. Ten gatunek pojawia się w czwartej strefie, czyli tam, gdzie wegetacja porostów jest średnio osłabiona. Skala porostowa jest ustalana wyłącznie w oparciu o gatunki nadrzewne. Na uwagę zasługuje fakt, że większość owocników tego gatunku w tym miejscu wyrasta do wysokości metra od poziomu gruntu.Wyrastając na pniu drzewa, są one swoistym kosmetykiem typu trzy w jednym. Po pierwsze maseczka nawilżająca, ponieważ lepiej chłoną wodę z atmosfery. Po drugie płytki peeling, ponieważ zjadają martwą korę. Po trzecie tonik, jako że szereg substancji zawartych w plesze utrudnia ataki wielu patogenów, nierzadko grzybowych. Z drugiej strony obserwowałem zjawisko obumierania niektórych drzew, na których ten gatunek pojawia się masowo. Cóż każde lekarstwo po przedawkowaniu może zaszkodzić.

Nasza bohaterka składa się z grzyba będącego workowcem oraz glonu spokrewnionego z omawianym dawno, dawno temu w szkołach podstawowych pierwotkiem. Wzajemne relacje obu komponentów przypominają białe małżeństwo, gdzie partnerzy, współpracując z sobą na różnych polach, nie uprawiają pożycia intymnego.

Ten gatunek jest jednym z najlepiej zbadanych przedstawicieli tej grupy organizmów i trudno w krótkim filmie przedstawić wszystkie jego zalety. Co do reszty szukajcie, a znajdziecie bez trudu.

Dlatego szanujmy wszystkie grzyby, ponieważ nigdy nie wiadomo do czego jeszcze mogą nam się przydać. I jeszcze jedno zaskoczenie. Otóż najrzadziej spotykanym kształtem grzyba na świecie jest kapelusik fikuśny tudzież nóżka zgrabnie toczona.

Piotr Grzegorzek

[vc_facebook]